گمرک شهید رجایی بندرعباس یکی از بزرگترین گمرک در کشور محسوب می شود که توان پذیرش بیش از 100 میلیون تن بار در سال را دارد.  در این مقاله به معرفی گمرک شهید رجایی بندرعباس، شرایط ترخیص کالا از گمرک، مزایای گمرک، خدمات و چالش های موجود می پردازیم.

موقعیت جغرافیایی گمرک شهید رجایی بندرعباس

راه اندازی گمرک شهید رجایی بندرعباس به سال 1376 باز می گردد و این کار توسط هیئت وزیران کشور صورت گرفته است. اینطور که آمارها نشان می دهد، گمرک شهید رجایی بندرعباس توانسته به تنهایی بیش از 55 درصد از صادرات و واردات را به خود اختصاص دهد و همینطور در حدود 70 درصد از ترانزیت کشور را نیز بر عهده بگیرد. اعداد و ارقام حاکی از این است که بیش از 90 درصد بارگیری کالاهای کانتینری کشور توسط گمرک شهید رجایی بندرعباس صورت می گیرد.

موقعیت جغرافیایی این گمرک و اهمیتی که در زمینه حمل دریایی بین المللی دارد توانسته موقعیت بازرگانی و گمرکی خوبی ایجاد نماید.

موقعیت استراتژی گمرک شهید رجایی بندرعباس در یک نگاه

برای اینکه مزایای گمرک شهید رجایی بندرعباس را بررسی کنیم یک سری بررسی ها انجام داده ایم نتایج به شکل زیر است:

موقعیت عملیاتی گمرک: موقعیت عملیاتی و پس کرانه گمرک شهید رجایی بندرعباس در حدود 4800 هکتار اعلام شده است که مربوط به بخش غرب بندرعباس در استان هرمزگان بوده و تنها 23 کیلومتر با این بخش فاصله دارد.

وسعت اسکله های گمرک: اسکله هایی که برای گمرک در نظر گرفته شده است برای کشتی های بسیار بزرگ گزینه خوبی است به طوری که پهلو گرفتن در بندر به سادگی صورت می گیرد و این رویت در سهولت تخلیه بار بسیار حائز اهمیت است.

موقعیت ممتاز جغرافیایی: امکان دسترسی گمرک شهید رجایی بندرعباس به آب های آزاد جهان بسیار وسیع است به طوری که از خلیج فارس برای این امر استفاده می شود و سبب می شود که شرایط اتصال به شبکه های بین المللی راه آهن و جاده ابریشم فراهم باشد.

امکانات و تجهیزات پیشرفته: گمرک شهید رجایی بندرعباس به عنوان یک منطقه اقتصادی ویژه محسوب می شود به طوری که نزدیک به مناطق آزاد مانند کیش و قشم است. این رویکرد سبب شده تا در طول سال بازرگانان زیادی، روال تجارت خود را به واسطه پایگاه تجاری گمرک شهید رجایی بندرعباس در نظر بگیرند.

اراضی پشتیبانی: اینطور که بررسی ها نشان می دهد این گمرک اراض پشتیبانی وسیعی برای واگذاری به سرمایه گذاران دارد به طوری که پروسه های صنعتی و خدماتی و نفتی در قالب قراردادهای bot صورت بگیرد. در واقع در دنیای تجارت بین المللی توانسته موقعیت خاص خود را داشته باشد.

چرا گمرک شهید رجایی بندرعباس؟

همانطور که جدیدترین آمارها نشان می شود گمرک شهید رجایی بندرعباس بزرگترین گمرک از نظر حجم واردات کالا است. به طوری که 70 درصد از واردات در آن انجام می شود. قانون مداری و حفظ اسرار تجاری از ویژگی های بسیار مهم گمرک شهید رجایی بندرعباس است. به طوری که وظایف محوله در سریع ترین زمان ممکن صورت می گیرد و از نظر هزینه نیز شرایط خوبی دارد. پرسنل توانمند و ماهری که در گمرک شهید رجایی بندرعباس وجود دارند آماده ارائه خدمات هستند.

در راستای هزینه ترخیص کالا از گمرک، هزینه های انبارداری، هزینه برگشت کانتینر، هزینه کارمزد شرکت ترانزیتی نیز وجود دارد همینطور زمانی که واردکننده این میزان هزینه را متحمل شده است می بایست هزینه های مازاد را نیز در نظر بگیرد. روال ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی بندرعباس خوشبختانه چندان درگیر هزینه های اضافی نبوده و به طور کلی شرط انصاف در نظر گرفته می شود. اما آنچه بسیار مهم است اینکه معمولاً صاحبان کالا آگاهی درستی از هزینه ها ندارند و این روال سبب می شود که گاه درگیر هزینه های اضافی شوند بنابراین نیاز به به کمک گفتن از شخص یا کارشناسانی است که بتوانند از اطلاعات به روز شده استفاده نمایند.

میزان اهمیت گمرک شهید رجایی بندرعباس به ترخیص کالا

یک عنوان مهم در فرایند ترخیص کالا وجود دارد و آن هم اهمیت ترخیص کالا است. در واقع واژه " اهمیت " زمانی مورد استفاده قرار می گیرد که محصول شامل قابلیت های فاسد شدن باشد. مثالی که در این رابطه می توان زد بیشتر مربوط به مواد غذایی، دارو و همینطور لوازم بهداشتی است. گمرک شهید رجایی بندرعباس از کانتینرهایی استفاده می شود که دارای بخش مشخصی به عنوان یخچال هستند. البته که هزینه ترخیص کالا به واسطه این روش کمی بالا است.

شرکت هایی پا در میانی گرفته اند تا خدمات ترخیص کالا را بر اساس نوع بسته بندی و پکینگ مشخص دنبال کنند به طوری که پروسه نگهداری نیز تا حدی متفاوت باشد.

یکپارچه سازی مدرن در گمرک شهید رجایی بندرعباس

یکی از موارد بسیار مهم مربوط به کادر گمرک شهید رجایی بندرعباس است به طوری که این کادر با فعالیت و تلاش بی وقفه خود توانسته اند فرآیند تشریفات گمرکی را به طور دقیق دنبال نمایند و خدماتی که ارائه می شود با بالاترین کیفیت باشد. مسئولین این گمرک یک سری اصول و قوانین را پشت سر میگذارند و همینطور سامانه های مدیریتی یکپارچه ای برای گمرک شهید رجایی بندرعباس ارزیابی شده است که طبق استاندارد ایزو 9001:2008 است. این روال به بازرگانان بزرگ اطمینان می دهد تا بتوانند پروسه ارسال کالاهای خود را بدون خطر و نگرانی توسط گمرک شهید رجایی بندرعباس در نظر بگیرند.

کارشناسانی که در این گمرک فعالیت می کنند تسلط بالایی که به جدیدترین مطالب روز دنیا دارند به طوری که با سرعت و محاسبات دقیق خود می توانند هزینه ها و پرداخت وجوده گمرکی را در نظر بگیرند. مدارک و اسناد دریافتی از کالا نیز به واسطه کارشناسان مورد بررسی قرار بگیرد.

شاخص های تجارتی گمرک شهید رجایی بندرعباس در راستای بهبود محیط کسب و کار نیز از دیگر مواردی است که توانسته کامی موثر در جهت رشد کارایی این گمرک باشد. در واقع وجود سیستم مدیریتی یکپارچه سبب شده است تا هزینه و زمان عملیات ترخیص کالا کاهش یابد و این موضوع سبب می شود که تعداد اسناد گمرکی نیز محدودتر شود و بررسی آن با دقت بالاتری صورت بگیرد.

کالاهای قابل ترخیص در گمرک شهید رجایی بندرعباس

از آنجایی که سوالات و نگرانی ها برای کالاهای مجاز در ترخیص بسیار زیاد است. این بخش را برای معرفی کالاهایی که جنبه ترخیص بالایی دارند در نظر گرفته ایم. ترخیص لوازم خانگی، فرش ماشینی، شیرآلات بهداشتی، ماشین آلات راهسازی، تجهیزات پزشکی، مواد آرایشی و بهداشتی، ترخیص خودرو و کالاهای خاص نظامی در این گمرک صورت می گیرد و مجاز است.

مراحل ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی بندرعباس

1-     در ابتدا می بایست قبض انبار اخذ شود و ترخیصیه از شرکت حمل دریافت شود.

2-     نیاز است که فرد اطلاعات خود را به واسطه سیستم EPL وارد نماید.

3-     شخص نیاز به اظهارنامه های واردات و صادرات دارد و باید دریافت در این زمینه صورت بگیرد. همینطور تعیین مسیر نیز می بایست توسط گمرک انجام شود.

4-     نیاز به ارائه پرینت اظهارنامه است.

5-     دریافت مجوزهای مورد نیاز

6-     نیاز است که کالاها بر اساس مسیرهای تصادفی بررسی شود. مسیرها در سه رنگ زرد و سبز و قرمز طراحی شده اند.

7-     مسیر سبز مربوط به کالاهایی که حداقل ریسک ممکن را دارند این مسیر اسناد را با حداقل ریسک ممکن بررسی می شود و ایستایی در مسیر وجود ندارد.

8-     مسیر زرد مربوط به بررسی اسنادی است که ریسک متوسط دارد.

9-     مسیر قرمز در خصوص بررسی کامل اسنادی است که با کالاهای اظهاری درگیر بوده و شامل ریسک بالایی است و شامل شرایط ایستایی است.

10-انبارداری کالاها

11-خروج کالا از بندر نیز مربوط به گام آخر است.

خدمات مهم جهت ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی بندرعباس

در صورتی که در پروسه ترخیص کالا دقت خوبی صورت بگیرد و از ترخیص کاران کاربلد استفاده شود می توان انتظار خدمات زیر به بهترین نحو ممکن را داشت.

در ابتدای امر شرایط به این صورت است که هزینه ها به طور کلی محاسبه می شود. همینطور وجوه گمرکی بر اساس مدارک و اسناد دریافتی از کالا بررسی می شود. اطلاعات دقیق و درستی به واسطه جنس و نوع کالا دریافت می شود. ارزش کالا مشخص می شود و همینطور وزن خالص و ناخالص کالا نیز ارزیابی می شود. وضعیت تعداد کانتینرها و همینطور اصول اصناف نیز بررسی می شود.

در راستای ترخیص کالا نیاز است که تسلط کافی به امور گمرکی وجود داشته باشد و این رویکرد سبب می شود که ترخیص سریع تر و با صرفه اقتصادی بهتری همراه باشد. انجام امور مختلف تجاری به واسطه مجوزه های لازم به مشتریان ارائه می شود.

نیاز است که هماهنگی های لازم برای ترانزیت کالاها و انبار در نظر گفته شود.

نیاز است که تعیین وجود به آسانی صورت بگیرد به طوری که ارسال مدارک به شکل روتین ارزیابی شود و همینطور اطلاعات مربوط به کالاها نیز به اداره گمرک ارائه می شود.

مزایای ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی بندرعباس

1-     این منطقه به واسطه منطقه اقتصادی ویژه ای که دارد می تواند در پروسه ترخیص از روال قانونی استفاده نماید.

2-     گمرک شهید رجایی بندرعباس نزدیک به کشورهای حاشیه خلیج فارس است.

3-     درب خروج و اداره بندر به صورت 24 ساعته فعالیت می کند.

4-     سرعت ترانزیت بالا بوده و به واسطه راه های دریایی و هوایی و زمینی ارزیابی می شود.

5-     تشریفات گمرکی برای ورود کالاها نیز در وضعیت حداقلی قرار دارد.

6-     هزینه انبار کم است و نگهداری کالا در پروسه ای دقیق و قانونی صورت می گیرد.

7-     گمرک شهید رجایی بندرعباس توانسته بیشترین میزان واردات و صادرات را داشته باشد.

8-     کالاهایی که از منطقه صادر می شود توسط گمرک، شامل پروانه صادراتی بوده و توسط اتاق بازرگانی شامل گواهی مبدا می شود.

چالش های ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی بندرعباس

اینکه یک روال ترخیص بدون هیچ نقصی باشد به دور از منطق است. محاست گمرک شهید رجایی بندرعباس بسیار زیاد است اما هنوز هم یک سری چالش ها وجود دارد که پروسه ترخیص را برای بازرگانان کمی نگران کننده در نظر می گیرد.

قطعی های مکرر سامانه ها یکی از مواردی است که سبب می شود باسکول ها از روال طبیعی کار خود خارج شوند و این موضوع دردسرهای زیادی به همراه دارد. در واقع چننی شرایطی سبب می شود که صف های طولانی از تریلرها ایجاد شود. گاه دیده می شود که یک سری کالاها از گمرک شهید رجایی بندرعباس قرار به ترخیص دارد که توسط کارشناسان بررسی دقیقی نمی گیرد.

در سیستم الکترونیکی گمرک شهید رجایی بندرعباس یک سری تغییرات به صورت روتین دیده می شود و متاسفانه اطلاعات رسانی های لازم در این زمینه صورت نمی گیرد. این روال سبب می شود که کارشناسانی که اطلاع از تغییرات جدید ندارند در پروسه ترخیص کالا دچار مشکل شوند و نتیجه خوبی در نظر گرفته نمی شود.

برخی از ترخیص کارانی که به تازگی وارد گمرک شهید رجایی بندرعباس شده اند هنوز آنطور که باید با امور گمرکی آشنایی ندارند و این موضوع سبب می شود که زمان را از دست بدهند و در امور دوباره کاری صورت می گیرد و یک سری عقب گردهای مکرر نیز ایجاد می شود.

عدم نظارت بر امور و همینطور تاخیر در تقسیم و انجام کار نیز از چالش هایی است که هنوز هم در گمرک شهید رجایی بندرعباس پابرجاست.

سوالات مهم جهت ترخیص کالا از گمرک شهید رجایی بندرعباس

کالاهای تجاری به چه معنی هستند؟

کالاهای تجاری به کالاهایی گفته می شود، گمرک تشخیص می دهد برای فروش صادر یا وارد شود. حال ممکن است به همان شکل و یا پس از یک سری عملیات به موقعیت تفکیک و بسته بندی برسد.

در صورتی که مقصد اعلام شده باشد آیا می توان محل گمرک را تغییر داد؟

بله این امکان وجود دارد مثلاً اگر مقصد کالا بندرعباس اعلام شده باشد می توان در یکی از گمرکات داخل کشور گروسه ترخیص را دنبال کرد اما صاحب کالا و یا نماینده قانونی او می بایست تقاضایی تنظیم نماید که ارائه کالا در گمرکی دیگری صورت می گیرد. در چنین شرایطی از اصطلاح ترانزیت داخلی شخصی یا غیر اداری استفاده می شود.

آیا لوازم خانگی در لیست موارد مجاز برای ترخیص از گمرک شهید رجایی بندرعباس قرار دارد؟

بله یخچال و تلویزیون و سایر لوازم خانگی که دارای برچسب اطلاعات دقیق و کد کالا و مشخصات هستند می توانند از گمرک شهید رجایی بندرعباس برای ترخیص استفاده نمایند و مخالفتی در این زمینه دیده نمی شود.